Cách chủ nhà Bắc Kinh và IOC kêu gọi hoà bình và bình đẳng, cho thấy Olympic mùa Đông 2022 xứng đáng là sự kiện tầm cỡ thế giới.
Ngay từ lễ khai mạc, Olympic mùa Đông 2022 đã để lại ấn tượng từ một truyền thống của đại diện đến từ Thái Bình Dương. Võ sĩ Pita Taufatofua không thể dự Đại hội lần này do anh phải giúp đỡ các nạn nhân sóng thần ở quê hương Tonga. Nhưng VĐV trượt skeleton Nathan Crumpton đã tái hiện truyền thống cởi trần khi cầm cờ của đoàn American Samoa, ở thời tiết -5 độ C. Crumpton cũng là đại diện duy nhất của American Samoa xuất hiện tại Olympic lần này. Hình ảnh anh đi dép tông, với mảnh vải truyền thống quấn quanh hông, khiến Olympic nóng lên từ đó.
Nathan Crumpton trong lễ khai mạc Olympic Bắc Kinh 2022. Ảnh: AP
Với tinh thần "nhanh hơn, cao hơn, mạnh hơn, cùng nhau", Olympic luôn là sự kiện thể thao lớn nhất dù vào mùa đông hay hè. Bắc Kinh là thành phố đầu tiên đăng cai cả Olympic mùa đông lẫn hè, nhưng họ đối mặt nhiều khó khăn lần này. Bắc Kinh từng bị phản đối vì không có nhiều núi, tuyết, như các thành phố khác từng đăng cai Olympic mùa đông. Nhưng, ban tổ chức đã dùng tuyết nhân tạo và tiến hành Đại hội không có vấn đề nào nghiêm trọng. "Olympic Bắc Kinh 2022 đã thành công rực rỡ", Chủ tịch IOC Thomas Bach nói trong lễ bế mạc hôm 20/2.
Ông Bach còn cảm ơn người dân Trung Quốc vì đã tổ chức Đại hội giữa đại dịch Covid-19. Đại hội diễn ra theo hình thức khép kín, khi các VĐV, HLV hay phóng viên đều không tiếp xúc gần người dân Trung Quốc. Suốt 17 ngày thi đấu, có tới 1,8 triệu lượt test PCR tiến hành, nhưng chỉ 437 ca dương tính nCoV, tỷ lệ 0,02%. Chủ tịch Bach còn nhân dịp này để đưa ra thông điệp: "Mọi người trên thế giới đều có thể tiếp cận vắc-xin một cách bình đẳng".
Không lâu sau phát biểu của người đứng đầu Olympic, ngọn đuốc của Đại hội được dập tắt. Đó cũng là lúc mọi người nhớ lại những khoảnh khắc đẹp nhất ở Đại hội.
Cú nhảy của VĐV trượt tuyến Eileen Gu hôm 16/2. Ảnh: NYT
VĐV trượt tuyến Eileen Gu đã gây sốt với những màn trình diễn ở Bắc Kinh, đem về hai HC vàng và một HC bạc. Cô nổi tiếng khi chọn thi đấu cho đội tuyển Trung Quốc, dù sinh ra và lớn lên ở Mỹ. Eileen Gu cũng là VĐV trượt tuyết tự do đầu tiên đoạt ba HC vàng trong một kỳ Olympic. Cô giúp Trung Quốc đạt thành tích tốt nhất lịch sử Olympic ùa Đông, khi đứng thứ ba trên bảng tổng sắp với 9 HC vàng.
Trung Quốc đứng ngay trên Mỹ - đất nước mà Gu đã chọn thi đấu cho đến năm 2019. Nhiều người Mỹ đã chê trách nữ VĐV 18 tuổi này, nhưng cô lại thành một biểu tượng với người Trung Quốc.
Một VĐV khác được mến mộ tại Trung Quốc dù không phải công dân nước này là Yuzuru Hanyu. VĐV trượt băng nghệ thuật Nhật Bản từng hai lần liền đoạt HC vàng ở Olympic 2014 và 2018, nhưng anh thất bại ở Bắc Kinh. Dù trắng tay, Hanyu vẫn để lại kỷ lục nhảy xoay bốn vòng, chưa từng thấy trong lịch sử Đại hội.
Bài thi của Yuzuru Hanyu tại Olympic Bắc Kinh 2022. Ảnh: NYT
Đại hội cũng ghi nhận hai kỷ lục thế giới mới, và 16 kỷ lục Olympic, hầu hết từ trượt ván. Na Uy tiếp tục đứng đầu toàn đoàn với 16 HC vàng, còn Đức vẫn đứng thứ hai. Có tới 29 đoàn giành được ít nhất một huy chương, trong 91 đoàn tham dự. Việt Nam đã có thể lần đầu có đại diện góp mặt ở một kỳ Olympic Mùa đông, nhưng VĐV Trần Thị Đoan Trang mắc Covid-19 vào phút chót và lỡ hẹn.
Olympic 2022 có nhiều thành công, nhưng cũng gặp phải sự cố gây tranh cãi. Nữ VĐV trượt băng nghệ thuật người Nga Kamila Valieva đoạt HC vàng đồng đội, nhưng cô bị phát hiện đã dương tính với chất cấm từ trước đó. Trong khi IOC vẫn đang điều tra sự nghiệp, Valieva được Toà án Thể thao (CAS) cho phép thi đấu ở nội dung đơn. Một loạt VĐV khác chỉ trích quyết định của CAS. Valieva thi đấu tiếp, nhưng cô liên tục bị ngã và chỉ đứng thứ tư. Nữ VĐV 15 tuổi bị HLV mắng, trong khi cô gục khóc.
Những giọt nước mắt của Valieva khiến hình ảnh của thể thao Nga ngày càng xấu đi. Cô mới 15 tuổi và có thể không biết hoặc không có quyền quyết định bản thân sử dụng chất cấm, để chữa đau ngực. Nga vốn dĩ đã phải dự Olympic mà không được phép sử dụng quốc kỳ, do vẫn chịu án cấm từ IOC với những bê bối doping trong một thập niên trước đó. Họ chỉ đứng thứ chín toàn đoàn, dù từng dẫn đầu tại Olympic Sochi 2014.
Olympic 2022 khép lại với hình ảnh một VĐV Nga và một VĐV Ukraine ôm nhau. Với những căng thẳng chính trị của hai quốc gia này hiện tại, hình ảnh đẹp tại Olympic góp phần truyền bá thông điệp hoà bình đi khắp thế giới, chứ không chỉ là thể thao.
Và trong khi mọi người vẫn đang nghĩ về những khoảnh khắc đáng nhớ ở Đại hội, người Italy sẽ phải bắt đầu chuẩn bị cho kỳ Olympic mùa đông kế tiếp, vào năm 2026.
Xuân Bình