TP HCMMất năm năm kiên trì theo đuổi giấc mơ mà có lúc cô ngỡ phải từ bỏ, Lâm Túc Ngân đã trở thành VĐV Việt Nam đầu tiên đoạt vé dự giải VĐTG Ironman
Hơn ba tuần sau khi cô trở về từ Ironman Philippines 140.6 - cuộc đua full Ironmann đầu tiên trong đời, những vết cháy da vẫn in hằn trên cánh tay của Túc Ngân. Cảm xúc từ màn tranh tài, cùng tấm vé đi Kona, Hawaii, Mỹ dự Ironman World Championship ngày 7/5 tới cũng như chuỗi ngày dài chờ đợi để đến với cuộc thi ấy cũng còn nguyên vẹn trong tâm trí cô gái nhỏ nhắn người Sài Gòn.
Lâm Túc Ngân trong khoảnh khắc hoàn thành cuộc thi Ironman Philippines 140.6 ngày 6/3. Ảnh: NVCC
Năm 2019, sau nhiều năm tranh tài ở các giải Ironman 70.3 - gồm 1,9km Bơi, 90km Đạp, 21,1km Chạy - trong và ngoài nước, Túc Ngân cảm thấy đã sẵn sàng cho thử thách lớn hơn. Cô quyết định nộp đăng ký tranh tài ở Ironman Philippines 140.6 - giải full Ironmann với 3.8km Bơi, 180km Đạp, 42.2 km Chạy. Nhưng trước khi đến được đến được với cuộc thi ở Vịnh Subic, Philippines ngày 6/3 vừa qua và đạt chuẩn tại đó để trở thành người Việt Nam đầu tiên giành vé dự Ironman World Championship - giải triathlon khắc nghiệt nhất thế giới, Túc Ngân trải qua hơn hai năm đằng đẵng trong chờ đợi khắc khoải và cả những hoài nghi.
Để chơi full Ironmann vốn đòi hỏi nền tảng thể lực, sức bền và khả năng chịu đựng hơn người, Túc Ngân, phải tuân thủ tập luyện nghiêm túc từ 24 - 30 tuần theo một giáo án nghiêm ngặt. Và cũng như bao "người sắt" khác, cô nóng lòng chờ đến ngày thi đấu, xem đó như một ngày hội để tận hưởng thành quả công sức từ bao ngày đẫm mồ hôi, nắng gió, bụi đường. Nhưng rồi Covid-19 bùng phát trở thành đại dịch toàn cầu, và giải đấu tại Philippines bị hoãn mà không có chút thông tin nào về ngày đua mới.
Ban đầu, Túc Ngân lạc quan với suy nghĩ rằng khi giải bị hoãn, cô sẽ có thêm thời gian tập luyện. Thi đấu các cự ly càng dài, sẽ tốt hơn nếu VĐV có thời gian chuẩn bị càng lâu. Nhưng rồi cứ sau mỗi ba tháng, rồi năm tháng chờ đợi, Túc Ngân dần mệt mỏi, và căng thẳng vì ngày thi đấu vẫn còn là ẩn số, trong khi vẫn phải đảm bảo lịch tập luyện, đồng thời phải cân bằng giữa công việc và cuộc sống.
"Tôi hụt hẫng khi giải hoãn vô thời hạn. Điều duy nhất tôi có thể làm là tự nhủ bản thân 'cứ tập duy trì'. Lâu lâu có tia hy vọng, tôi đi theo tia hy vọng đó. Rất nhiều lần như thế, và dù rất lâu, những hy vọng ấy khiến tôi không thể từ bỏ. Và cũng nhờ vậy, tôi gắng suốt ba năm, kiên định với mục tiêu của bản thân", Ngân kể với VnExpress về thời gian chờ đợi.
Dù vậy, đến đầu tháng 2/2022, Covid-19 ở Philippines vẫn diễn biến phức tạp và bản thân Túc Ngân thì vừa nhiễm nCoV, cô như muốn buông, với suy nghĩ "Thôi xong, kỳ này giải nhiều khả năng lại hoãn". Vì thế, dù liên tục email hỏi ban tổ chức về thông tin Philippines mở cửa cho các VĐV nước ngoài, cập nhật tất cả thông tin có thể, Túc Ngân quay lại quy trình tập duy trì thể lực. Chỉ đến nửa tháng trước khi ngày đua diễn ra, cô mới nhận thông báo từ ban tổ chức về việc các VĐV nước ngoài được phép tham dự.
Túc Ngân trong một buổi tập bơi tại TP HCM. Ảnh: NVCC
Vì thế, hai tuần trước "race day" cứ như một cuộc đua khác của Túc Ngân. Cô vừa phải gấp rút chuẩn bị vé máy bay, khách sạn, tính toán việc di chuyển vì nơi diễn ra cuộc đua cách sân bay đến hơn 170km, vừa cân bằng công việc, vừa phải tập để lấy lại thể lực sau khi khỏi Covid-19 ngày 15/2. Ngày khởi hành rồi cũng đến, một thân một mình, Túc Ngân sang Philippines, làm các thủ tục cần thiết để sẵn sàng cho cuộc đua. Khi có mặt tại vạch xuất phát, cô cho rằng "đến được vạch xuất phát là đã thành công rồi", và quyết định tận hưởng cuộc đua một cách trọn vẹn, an toàn nhất.
15 giờ đua tranh bằng nửa con mắt
Để được dự Ironman World Championship - giải đấu có lịch sử 40 năm tuổi, mỗi năm với hơn 100,000 VDV khắp thế giới tranh tài, có khoảng 5% VĐV xuất sắc nhất được chọn qua các giải full Ironman trong chuỗi giải quy chuẩn được ấn định. Mỗi giải, tuỳ vào quy mô, sẽ xác định từ 20 đến 45 suất đi Ironman World Championship. Ban tổ chức chia ra hạng tuổi, mỗi hạng tuổi có 1 - 2 suất tuỳ số lượng VĐV xuất phát.
Khi Túc Ngân đăng ký tham gia từ 2019, nhóm tuổi 25-29 của cô còn có năm VĐV Philippines. Và khi đối chiếu thành tích của đối thủ cũng như thông số thi đấu tập luyện của bản thân suốt năm năm trước đó, Túc Ngân tự tin "có thể cạnh tranh ở top 2". Nhưng rồi Covid-19 xảy ra, các VĐV Philippines người rút lui, người lên nhóm tuổi cao hơn, khiến nhóm tuổi của Túc Ngân ở Ironman Philippines 2022 chỉ còn mình cô. Vì thế, khi bước vào vạch xuất phát, Túc Ngân đơn giản nghĩ rằng cô chỉ phải một mình thi đấu với bản thân, và đặt chiến thuật, mục tiêu hoàn thành cuộc đua an toàn, thành công để có suất đi Ironman World Championship.
"Tôi luôn cố gắng nghĩ lạc quan, nhìn vào cơ hội, chứ còn khó khăn thì tôi trải qua quá nhiều rồi. Bản thân mới khỏi Covid-19, thể lực không như trước, nhưng tôi nghĩ nếu không đủ dũng khí, tự tin và quyết tâm để đi sang Philippines, tôi sẽ hối tiếc. Năm năm trời tập luyện triathlon và chờ đợi là quá dài rồi, nên tôi tự nhủ bản thân 'cứ chơi thôi, dựa trên những gì mình có và kinh nghiệm tích luỹ từ những lần thi đấu nước ngoài trước đây'", Ngân kể về tâm trạng trước khi xuất phát.
Bơi - phần thi đầu tiên - là thế mạnh của Túc Ngân. Nhưng khi đang bơi tới vòng 2 và nằm trong nhóm dẫn đầu, cô bị một VĐV bơi kế trước đạp trúng mặt, nên phải dừng lại để điều chỉnh kính. Sự cố khiến Túc Ngân bị bỏ lại một mình bơi giữa biển. Nhưng cô vẫn rất bình tĩnh, cố gắng điều chỉnh kính khít nhất có thể, rồi bơi tiếp và bắt kịp lại nhóm đầu ở đoạn cuối, đạt top 2 tổng sắp phần bơi của nữ. Lúc này, nước biển đã vào mắt Túc Ngân, nhưng khi còn dưới nước, cô không thấy khó chịu. Chỉ đến khi sang phần đạp, thách thức mới bắt đầu, mắt phải của Túc Ngân mờ dần, rồi không nhìn rõ nữa.
Bầu trời Subic trong xanh, ít mây, nên rất chói và nắng. Ở điều kiện mắt bình thường, Túc Ngân không thấy vấn đề. Nhưng khi một mắt bị mờ, đau rát vì liên tục bị gió tạt vào mặt và nắng chói, cứ khoảng 10 phút cô phải dừng. Qua 90 kilomet đầu, Túc Ngân vẫn trong top 3. Nhưng lý trí mách bảo cô chọn chiến thuật an toàn để đạt được mục tiêu - tấm vé tham dự Ironman World Championship, thay vì gắng sức tìm thành tích thời gian ngắn nhất và đối mặt nguy cơ DNF (không hoàn thành cuộc đua) khi nhiều rủi ro tồn tại. Vì thế, đạp đến kilomet thứ 120, Ngân quyết định ghé trạm y tế, nhờ băng lại mắt bị đau để giảm gió lùa và ánh nắng trực tiếp chiếu vào, kéo dài sức chịu đựng tiếp tục hoàn thành cuộc đua.
Lâm Túc Ngân trên đường đua 180km đạp xe. Ảnh: NVCC
Nhưng thử thách vẫn kéo dài qua phần thi chạy. Trong 21 kilomet đầu, Túc Ngân vừa chạy vừa nhắm mắt, vì con mắt còn lại cũng thấm mệt sau 7 giờ căng thẳng hoạt động liên tục. Cứ khoảng năm bước chạy nhắm mắt, cô lại mở mắt để nhìn đường rồi chạy tiếp. Phải đến khi trời tối dần, mắt được nghỉ ngơi, đỡ cộm và chảy nước, Túc Ngân mới thoải mái hơn. Lúc gần về đích, cô quyết định tháo gạc băng mắt phải bị đau ra để có một tấm ảnh về đích. Nhìn lại cuộc đua ở Subic, Ngân nói đùa: "Kỳ này, tôi đúng là nhìn đường đua bằng nửa con mắt".
Với thành tích tổng 15 giờ 23 phút 58 giây - trong đó có 1 giờ 22 phút Bơi; 7 giờ 44 phút 05 giây Đạp; 6 giờ 7 phút 41 giây Chạy, Túc Ngân, vào top 8 nữ, hoàn thành cuộc đua đúng theo phương châm an toàn. Và do chỉ có mình cô tham gia tranh tài ở nhóm tuổi, cũng là VĐV nữ trẻ tuổi nhất tại cuộc thi, Túc Ngân đã đạt mục tiêu giành vé dự Ironman World Championship. Đây là lần đầu tiên một VĐV triathlon bán chuyên Việt Nam góp mặt tại giải đấu khắc nghiệt nhất thế giới của những "người sắt".
"Thành công không phải là chiến thắng tất cả, thành công có nghĩa là mình cố gắng hết sức trong khả năng cho phép", Túc Ngân nói khi nhìn lại hơn 15 giờ đồng hồ đua tranh đã qua ở Subic. "Bước qua vạch đích, tôi thấy nhẹ nhõm, và tự hào khi được MC xướng tên người Việt Nam duy nhất hoàn thành cuộc đua. Tôi cũng tự hào khi sắp được xuất hiện ở giải VĐTG, đây không chỉ là niềm tự hào cá nhân, mà còn là cơ hội để triathlon Việt Nam xuất hiện ở một sân chơi tầm cỡ thế giới. Và tôi hy vọng sẽ có thêm nhiều VĐV Việt Nam khác giành suất tới Kona nữa".
Nhưng ngay sau niềm vui chiến thắng, Túc Ngân tất bật trở lại với công việc. Cô lý giải: "Thành công thì cũng qua rồi, và tôi còn rất nhiều thứ trong cuộc sống". Với Túc Ngân, những chỉ số thành tích không phải là thứ quan trọng nhất mà thể thao mang lại, mà là sức khoẻ được bồi đắp qua việc tập luyện từng ngày, từng tháng, từng năm. "Tôi theo đuổi giấc mơ đến Kona dự giải VĐTG từ rất lâu và trải qua bao thăng trầm với ba năm trui rèn, tập luyện rồi, chứ không phải may mắn đùng một cái có được tấm vé này", triathlete này nói thêm. "Thể lực để đáp ứng đòi hỏi từ cuộc thi cũng là thành quả từ 5 năm chơi triathlon và kinh nghiệm tích luỹ từ 15 năm chơi thể thao thời học sinh, sinh viên".
Lâm Túc Ngân trong một cữ tập chạy trong thời gian chờ đi Philippines dự giải Ironman 140.6. Ảnh: NVCC
Nhìn lại thời gian chơi, tập thể thao rồi bén duyên với Ironman của bản thân, Túc Ngân cho rằng, sau tất cả, mục đích chơi thể thao là sức khoẻ của bản thân người tập, sự yên tâm cho người thân của họ. Cô giải thích: "Người mới tập chơi thể thao có xu hướng chạy theo thành tích. Điều đó cũng tốt, vì thành tích tiến bộ tạo động lực cho tập luyện. Nhưng tôi nghĩ sẽ tốt hơn nếu chúng ta xây dựng thói quen vận động trước, tập để khỏe đã, cho bản thân thời gian để tích luỹ thể lực, lựa chọn mục tiêu phù hợp hơn với bản thân, đừng một sớm một chiều đi dự các cuộc đua với cự ly khủng. Bạn vẫn có thể hoàn thành cuộc thi, nhưng sẽ phải chịu đựng đau đớn, nguy cơ chấn thương do cơ thể chưa quen cường độ vận động lớn. Rồi khi bạn chấn thương, thường chỉ có người thân ở bên cạnh, lao tâm khổ tứ vì bạn, cùng bạn chiến đấu với cơn đau. Lúc ấy, thành tích hay danh hiệu xa vời lắm".
"Chẳng có lý do gì chúng ta phải ép bản thân vì những yếu tố bên ngoài khi đến với thể thao. Tất cả phải xuất phát từ giá trị cốt lõi, tập thể thao vì sức khoẻ cho chính mình", Túc Ngân nhấn mạnh.
Một số giải thưởng của Lâm Túc Ngân
- Vô địch nhóm tuổi, top 8 nữ chung cuộc Ironman Philippines 2022
- Vô địch nhóm tuổi Ironman 70.3 Phillipines 2019
- Vô địch nhóm tuổi Ironman 70.3 2018 Vietnam
- Nhất nữ Vietnam Ironman 70.3 2018
Xuân Dịu