Ralf Rangnick - thầy cũ của Jurgen Klopp và Thomas Tuchel - tạo dựng được triết lý huấn luyện rất rõ rệt khi vươn từ giải hạng Sáu tới Champions League.
Ngoại hạng Anh trở nên thú vị hơn, khi Rangnick được bổ nhiệm quyền HLV Man Utd rồi sau đó sẽ trở thành cố vấn đội bóng. Thực tế, ông đã tác động lên bóng đá Anh từ trước, khi truyền đạt triết lý bóng đá chuyển trạng thái nhanh cho Jurgen Klopp và Thomas Tuchel. Ông cũng từng làm thầy và trao cho Tuchel công việc huấn luyện đầu tiên ở đội trẻ Stuttgart.
Rangnick đã trải qua một thời gian dài được liên hệ tới các CLB Anh. Ông suýt nhận việc dẫn dắt đội tuyển Anh năm 2016, Everton năm 2019 và Chelsea ở mùa trước. Giờ ông có cơ hội để lại dấu ấn ở một đội bóng Anh. Với uy tín vốn có, Rangnick luôn để lại được dấu ấn. Ông tạo ra phong cách chơi bóng rõ ràng cho từng đội mà ông dẫn dắt. Ông từng nói rằng mọi HLV hàng đầu châu Âu hiểu rõ đội bóng của họ sẽ chơi như thế nào. Sau vài năm, giờ đây Man Utd cũng có thể nói như vậy.
Rangnick có tầm ảnh hưởng lớn đến giới HLV bóng đá Đức đương đại. Ảnh: EPA
Triết lý của Rangnick hình thành năm 1983, khi ông là cầu thủ kiêm HLV của Viktoria Backnang ở giải hạng Sáu Đức. Đội này thua Dynamo Kyiv trong một trận giao hữu trước mùa giải. Rangnick không thể đối chọi lại lối chơi gây áp lực (pressing) của Kyiv, và nghĩ rằng đối thủ đã chơi với 14 cầu thủ cùng lúc. Trận đấu đó tạo ra nền tảng triết lý của Rangnick, giúp ông đưa Hoffenheim từ giải hạng Ba lên top 7 Bundesliga sau này.
Rangnick sớm áp dụng các công cụ phân tích vào lối chơi. Đội của ông tích cực chuyền trực diện và dọc sân, tạo ưu thế quân số ở những khu vực quan trọng và chạy tăng tốc nhiều hơn để đoạt lại bóng. Trong một hội nghị có tên International Football Arena, Rangnick đã nói rõ hơn về triết lý chơi bóng của ông: "Chúng tôi phải nắm trận đấu cả khi có bóng và không bóng, không dựa vào các cá nhân. Chúng tôi phải chuyển trạng thái nhanh, suy nghĩ và tìm ra giải pháp phù hợp, dứt điểm trong vòng 10 giây sau khi đoạt lại bóng".
Phong cách huấn luyện của Rangnick thậm chí còn phù hợp hơn với Leipzig, đội bóng thuộc sở hữu của Red Bull. Với tư cách HLV và sau đó là Giám đốc Bóng đá, ông đã giảm độ tuổi trung bình của đội từ 29 xuống 24. Từ một đội hạng Nhì, Leizpig lên hạng rồi dự Champions League, thậm chí vào tới bán kết năm 2020. Rangnick làm người đứng đầu bộ phận thể thao và phát triển của bốn đội bóng do Red Bull tài trợ.
Điểm nổi bật của Rangnick là những chiến lược dài hạn để sau khi một HLV thôi việc, người kế nhiệm tạo ra sự liền mạch và không thay đổi phong cách chơi. Điều này nghe có vẻ hiển nhiên nhưng lại hiếm thấy ở bóng đá đỉnh cao. Rangnick đã thành một hình mẫu của chiến thuật và phát triển tài năng ở Đức. Ông thậm chí được ghi nhận công lao khi Đức vô địch World Cup 2014.
HLV 63 tuổi có nhiệt huyết cải thiện năng lực cầu thủ, không chỉ là giúp họ chạy nhanh hơn hay sút căng hơn. "Tiềm năng lớn nhất chưa được khai thác nằm trong bộ não của cầu thủ", ông nói.
Rangnick là một trong những HLV tiên phong thuê những chuyên viên phân tích video và nhà tâm lý học thể thao để giúp đội bóng tiến bộ. "Tinh thần thi đấu ảnh hưởng tới nỗ lực của cầu thủ", ông nói thêm. "Họ có đói không? Có sẵn sàng hy sinh tất cả để tiến bộ không? Có muốn hoàn thiện bản thân mỗi ngày không? Có sống một cách chuyên nghiệp không? Có từ chối những thứ như hộp đêm hay rượu bia không? Có cần một chiếc siêu xe hay những thứ xa hoa không? Nếu không có tâm lý phù hợp, tài năng bẩm sinh sẽ uổng phí. Khi đó những gì họ học được từ người khác cũng không có giá trị gì. Một cầu thủ tài năng đến đâu mà tinh thần tồi tệ, thì cũng bỏ đi".
Rangnick được xem là người đứng sau thành công của Klopp, Tuchel hay Julian Nagelsmann. Ảnh: Mirror
"Chúng tôi so sánh sự phát triển của cầu thủ với một trò chơi ghép hình 1.000 mảnh", Rangnick cho biết. "Chúng tôi cố gắng cung cấp cả 1.000 mảnh cho từng cầu thủ. Cầu thủ sẽ sử dụng chúng như thế nào là tuỳ vào họ. Chúng tôi cố gắng đưa tất cả khía cạnh liên quan đến phát triển bóng đá vào một hệ thống. Chúng tôi muốn có một nền tảng hỗ trợ tốt nhất để các cầu thủ phát triển".
Rangnick so sánh vai trò HLV của ông với một nhân viên bán hàng cố gắng thuyết phục một khách hàng đang do dự. "Các HLV cũng giống như người chào hàng thôi", ông cười và nói. "HLV phải đưa ra cho các cầu thủ một lý do để họ thức dậy mỗi sáng và tập luyện. Họ khai thác mọi yếu tố để thúc đẩy cầu thủ ở khía cạnh cá nhân".
Ông có thể luôn giao nhiệm vụ khó khăn cho cầu thủ, nhưng có một cách tiếp cận gần gũi: "Người lãnh đạo hiện đại phải biết thuyết phục cầu thủ và tạo ra động lực để họ ngày nào cũng muốn ra sân, muốn tiến bộ. Vấn đề nằm ở sự tin tưởng và đồng cảm giữa thầy trò".
Những từ ngữ như triết lý và bản sắc có thể thông dụng ở nhiều đội bóng, nhưng lại là vấn đề nhức nhối ở Man Utd. Trong quá khứ, Rangnick từng cảnh báo những đội thay HLV và chuyển đổi hoàn toàn về phong cách chơi, quản lý hay chiêu mộ cầu thủ. Man Utd đã rơi vào tình trạng như vậy kể từ khi Alex Ferguson giải nghệ năm 2013.
Rangnick hiểu rằng ông cần thời gian để thay đổi cách vận hành đội bóng. Thoả thuận của ông với Man Utd có thêm ít nhất hai năm dưới công việc cố vấn, để ngăn đội bóng phạm sai lầm như trong quá khứ. Điều trớ trêu là sau ba năm Man Utd tìm kiếm một Giám đốc Bóng đá, họ đã chọn được người giỏi bậc nhất nhưng lại bổ nhiệm làm HLV. Phần việc quan trọng nhất của Rangnick với Man Utd có thể chỉ bắt đầu khi mùa giải này khép lại.
Xuân Bình (theo Guardian)