Tân HLV Chelsea Thomas Tuchel từng phục vụ tại quán bar, có bằng cử nhân kinh tế và làm người mẫu ảnh.
Khi nhậm chức ở Chelsea hôm qua 27/1, Tuchel là HLV được đánh giá cao hàng đầu ở châu Âu. Ông từng vô địch Ligue 1 cùng PSG và đưa đội bóng này vào chung kết Champions League. Nhưng trước khi có được vị thế hiện tại cùng những trải nghiệm tuyệt vời như thế, nhà cầm quân 47 tuổi đã phải vượt qua rất nhiều chông gai để từng bước khẳng định bản thân.
Khi còn trẻ, Tuchel gia nhập học viện của CLB Augsburg, nhưng không bao giờ có cơ hội chơi cho đội một. Cầu thủ trẻ Tuchel phải tìm cơ hội ở những CLB hạng dưới như Stuttgarter Kickers ở Bundesliga 2. Tại đây, Tuchel chỉ ra sân tám trận trước khi phải xuống thêm một hạng nữa để đá cho SSV Ulm.
Nghiệp cầu thủ vốn chông gai của Tuchel càng thêm trắc trở vì một chấn thương nghiêm trọng ở tuổi 24, khiến ông chấp nhận giải nghệ sớm. Quyết định này không dễ dàng với một cầu thủ trẻ còn cả sự nghiệp phía trước, nhưng lại là nền tảng để sau này bóng đá châu Âu có một HLV trẻ tài năng như Tuchel.
Sau cú sốc giải nghệ sớm năm 1998, Tuchel vẫn yêu, nhưng mất niềm tin ở bóng đá. Ông theo học ngành quản trị kinh doanh tại một trường đại học, sau đó lấy bằng cử nhân kinh tế. Trong thời gian này, Tuchel trang trải cuộc sống bằng việc làm bồi bàn cho một quán bar thời thượng có tên Radio Bar. Đó là nơi nhà cầm quân tương lai học được nhiều điều, đặc biệt những kỹ năng sống. Về sau, Tuchel tiết lộ ông có thể pha một ly cocktail rất ổn.
"Tôi không hề muốn uống lại những ly cocktail tôi từng pha hồi đầu. Sau đó, tôi dần cải thiện kỹ năng và sự tự tin của mình trong quán bar, sau từng ca làm, sau từng buổi tối", cựu HLV Mainz, Dortmund và PSG nói về công việc làm thêm thời trẻ.
Nhưng chỉ sau chín năm, gã bồi bàn kiêm nhân viên pha chế Tuchel đã trở thành HLV trưởng, cầm quân tại Bundesliga - giải đấu số một bóng đá Đức. Thay đổi khó ngờ ấy bắt nguồn từ sự kiên định và nỗ lực trở lại với bóng đá của Tuchel.
Năm 2000, ông tìm đến Ralf Rangnick - người khi ấy là HLV của Stuttgart - để xin thử việc. Rangnick tất nhiên từ chối tuyển mộ một cầu thủ từng dính chấn thương nặng trước đó và nghỉ chơi bóng thời gian dài. Nhưng ông nhìn thấy ở Tuchel sự thông minh cùng tư duy của một nhà cầm quân. Rangnick thu nhận và bố trí Tuchel làm trợ lý cho các HLV đội trẻ.
Tuchel, nhờ thế, đã đi những bước đầu tiên trên con đường trở thành HLV chuyên nghiệp. Sau khi nhận được sự tin tưởng từ Rangnick, ông dẫn khẳng định tài năng, và sớm được bổ nhiệm làm HLV trưởng đội U14. Năm 2004, ông làm trợ lý HLV đội U19 Stuttgart, góp phần giúp đội vô địch Bundesliga lứa tuổi này. Tuy nhiên, Tuchel khi ấy vẫn chỉ là trợ lý đội trẻ mà thôi.
Một năm sau, Tuchel trở lại Augsburg làm HLV trưởng đội U19. Năm 2008, ông chuyển tới Mainz 05, tiếp tục công việc với lứa U19. Tuchel lập tức giúp U19 Mainz vô địch U19 Bundesliga, với ngôi sao sáng nhất trong đội hình là Andre Schurrle – cầu thủ chạy cánh về sau vô địch World Cup cùng tuyển Đức.
Khi HLV trưởng đội một Jorn Andersen bị sa thải vào tháng 8/2009, Mainz quyết định đôn Tuchel lên thay thế. Và dưới sự chỉ đạo của nhà cầm quân trẻ, Mainz cán đích thứ chín ngay mùa đầu tiên lên chơi tại Bundesliga. Thành công liên tiếp đến với Tuchel cùng Mainz ở mùa sau, khi họ thắng bảy trận liền, trong đó có trận hạ Bayern 2-1 trên sân Alianz Arena. Cuối mùa 2011-2012, Mainz xếp thứ năm và giành quyền dự Europa League lần đầu trong lịch sử.
Thành tựu đạt được với Mainz đưa Tuchel lên tầm cao mới. Ông khi ấy được đánh giá là một trong những HLV tốt nhất bóng đá Đức, chỉ mười năm sau khi từ bỏ công việc bồi bàn. Ở Tuchel, giới chuyên môn nhìn ra một nhà cầm quân khôn ngoan về chiến thuật, không ngại tạo ra những thay đổi tùy theo đối thủ, nhưng luôn trung thành với những nguyên tắc: tấn công chủ động, phòng ngự táo bạo và lên bóng tốc độ.
Đến nay, Tuchel vẫn là HLV thành công nhất trong lịch sử Mainz, với số điểm trung bình cao hơn mọi nhà cầm quân khác của đội (1,41 điểm). Sau năm năm dẫn dắt Mainz, Tuchel cảm thấy mệt mỏi và xin từ chức. Ông nghỉ ngơi hoàn toàn trong một năm, rồi nhận lời dẫn dắt Dortmund và trở thành HLV giành số điểm trung bình nhiều nhất CLB (2,09), trước khi bị HLV Lucien Favre vượt qua. Hành trình của ông tại sân Signal Iduna Park chỉ kéo dài hai năm, trước khi Tuchel nhận lời dẫn dắt PSG hè 2018.
Nhà cầm quân người Đức sau đó trải qua nhiều thăng trầm với đội bóng thủ đô Pháp. Ông giúp PSG gặt hái những thành công nhất định, nhưng không có mối quan hệ tốt với ban lãnh đạo - một phần nguyên nhân khiến Tuchel bị sa thải dịp Giáng sinh 2020. Dù rời Parc des Princes không kèn không trống, Tuchel vẫn được thừa nhận là một trong những HLV tài năng nhất bóng đá châu Âu.
Một tháng sau khi rời PSG, Tuchel đã có công việc mới: hồi sinh một Chelsea rệu rã dưới thời Frank Lampard. Và đó chắc chắn là nhiệm vụ không hề đơn giản. Tập thể Chelsea đang có quá nhiều vấn đề ở cả ba tuyến, phong độ thì chạm đáy, thua tới năm trong tám trận gần nhất và sắp rơi xuống giữa bảng điểm.
Tuy nhiên, Tuchel không phải dạng người chùn bước trước khó khăn. Nếu ông là kiểu người như thế, có lẽ thế giới bóng đá đã không có một HLV tài năng, trong khi thực khách tại Đức có thể đang được thưởng thực một ly cocktail được pha chế bởi anh phục vụ Thomas Tuchel.
Kim Hòa tổng hợp