Từ chỗ chỉ cần một điểm ở ba vòng cuối để trụ hạng, Nam Định đang lâm vào thế khó và đối mặt nguy cơ trở lại giải hạng Nhất rõ mồn một.
Với bóng đá Việt Nam, rớt hạng là một bi kịch thực sự, một thảm họa với một số làng cầu. Có những đội có thể đá mấy chục mùa giải mà chưa hề với tới ngôi VĐQG, như Hải Phòng hay Thanh Hóa, vẫn không sao. Ngược lại, chỉ cần bị rớt hạng là có nguy cơ xóa sổ luôn cả phần bóng đá đỉnh cao, như Đồng Nai, Kiên Giang, Vĩnh Long, Tiền Giang, Huế hay Ninh Bình...
Do trung bình mỗi năm chỉ có khoảng 1,5 suất để thăng hạng, "cửa" trở lại V-League rất nhỏ với nhiều đội bóng. Bình Định là một ví dụ, khi rớt hạng từ 2008 và đến nay mới có cơ hội để trở lại. An Giang từng mất đến 17 năm. Đồng Tháp giàu truyền thống là vậy, mà sau khi xuống hạng từ 2015, bây giờ vẫn chưa lên trở lại, thậm chí đang đối diện nguy cơ rơi luôn xuống hạng Nhì.
Nam Định trải nghiệm sự cay đắng và những nổi nhọc nhằn ấy nhiều hơn bất kỳ ai. Họ từng vô địch bóng đá Việt Nam năm 1985 khi còn tên Công nghiệp Hà Nam Ninh, rồi khi xuống hạng ở mùa 2010, họ trôi tuột xuống luôn giải hạng Nhì. Mất đến bảy năm, đội bóng thành Nam mới trở lại với V-League. Họ cũng từng hai lần phải đá play-off để tranh quyền trụ hạng. Chắc chắn thầy trò ông Nguyễn Văn Sỹ hiểu rất rõ giá trị của một điểm là to lớn như thế nào.
Thế nên, việc họ tức giận trọng tài cũng là điều dễ hiểu. Nếu căn cứ vào những tình huống đã được xác nhận là trọng tài mắc lỗi, thì tính đến nay Nam Định bị mất ít nhất năm điểm trong ba trận. Nghĩa là nếu trọng tài thổi chính xác, thành Nam đã trụ hạng từ lâu. Tuy nhiên, nếu lấy sai sót trọng tài để... tính điểm, thì các đội bóng khác cũng có quyền than trách như Nam Định.
Vấn đề của Nam Định, thực tế, không hoàn toàn nằm ở trọng tài. Sau những phản ứng dữ dội của họ tại giai đoạn I, ban tổ chức V-League đã bố trí những trọng tài tốt nhất mà bóng đá Việt Nam đang có để thổi các trận có Nam Định. Trọng tài hạng "Elite" của AFC là Ngô Huy Lân thổi bốn trong bảy trận gần nhất, tính cả trận Quảng Nam - Nam Định ở vòng trước. Trọng tài FIFA Hoàng Ngọc Hà cầm còi trận Nam Định - Hải Phòng. Dù không thể hoàn hảo, rõ ràng các trận đấu có mặt Nam Định đều được đặt trong sự giám sát cao nhất, hạn chế tối đa sai sót nhất. Như trận đấu ở Thiên Trường hôm qua, Tổng thư ký VFF Lê Hoài Anh cũng có mặt trên khán đài để trực tiếp nắm bắt tình hình.
Cho nên, nếu trong trường hợp xấu nhất mà Nam Định phải xuống hạng, thì nguyên nhân đầu tiên không phải là trọng tài. Sau trận thủy chiến thắng Đà Nẵng trên sân nhà ở vòng hai giai đoạn II, Nam Định chỉ cần một điểm cho ba vòng cuối là thoát hiểm. Nhưng họ thua liền hai trận trước hai đối thủ trực tiếp là Quảng Nam và Hải Phòng. Ngược lại, hai đội này lại thắng liên tiếp hai trận. Từ chỗ có ưu thế lớn nhất, Nam Định giờ vào thế phải xuống hạng nếu thua SLNA, trong khi Quảng Nam thắng Hải Phòng ở vòng cuối ngày 31/10.
Chơi trận "chung kết ngược" trên sân nhà trước Hải Phòng nhưng Nam Định lại mắc hàng loạt sai lầm khó tin nơi hàng phòng thủ. Dù đây là trận đấu chỉ cần hòa, thay vì chơi phòng ngự - phản công, Nam Định hối hả trong việc tìm bàn thắng. Cả trận, họ tung 17 cú sút, có đến 12 lần bóng đi đúng hướng cầu môn nhưng chỉ ghi được hai bàn, bao gồm một bàn trên chấm phạt đền. Trong khi đó Hải Phòng chỉ sút cầu môn bảy lần, và đã ghi ba bàn. Đáng nói hơn là việc Nam Định để thủng lưới bàn thứ ba về cuối trận, ngay khi vừa vất vả hỡ hòa 2-2.
"Cầm vàng rồi để vàng rơi" rất chính xác trong trường hợp này. Không có vấn đề gì về trọng tài ở đây, bởi chính Nam Định còn hưởng lợi từ quyết định rút thẻ đỏ của trọng tài với hậu vệ Văn Hạnh bên phía Hải Phòng khi trận đấu còn gần 10 phút. Trong tình huống có phần bất lợi, Hải Phòng vẫn đủ bình tĩnh để kiểm soát cảm xúc, không tranh cãi quá dữ dội, tập trung tử thủ suốt phần thời gian còn lại, và họ được quả ngọt từ tính toán đó.
Đá hai trận "chung kết ngược" với mục tiêu chỉ cần một điểm, nhưng đội bóng thành Nam lại không biết chắt chiu, không đủ sự thực dụng để tự quyết định số phận. Nếu cho rằng trọng tài cố tình "hại" họ, lẽ ra Nam Định càng phải thi đấu một cách chắc chắn hơn nữa. Việc nằm trong năng lực mà không làm được, thì mục tiêu kiếm điểm tại sân Vinh trước một SLNA thi đấu rất "tùy hoàn cảnh" rõ ràng là không đơn giản cho Nam Định.
Chính vì vậy, thay vì để đầu óc nặng nề vào những yếu tố bên ngoài, Nam Định cần biết quý cái lợi thế về điểm số mà họ đang có trước Quảng Nam. Họ vẫn đang nắm trong tay quyền tự quyết.
Nếu không biết giữ, thì rớt hạng cũng... chẳng oan.
Song Việt