Thứ sáu, 26/6/2020, 14:41 (GMT+7)
Khi Jurgen Klopp tiếp quản, Liverpool đang chơ lơ ở vị trí thứ 10. Thông qua việc ra các quyết định, tạo động lực thi đấu và áp dụng chiến thuật khéo léo, ông đã biến đã biến tập thể đó thành đội bóng đáng sợ bậc nhất châu Âu.
Nhưng đó là một hành trình dài. Ba trận chung kết đấu Cup đều có một kết cục Á quân trong hai năm rưỡi cộng với hai lần về nhì trong cuộc đua Premier League với Pep Guardiola - Man City đã khiến nhiều người đặt dấu hỏi về chất thép của Klopp.
Sự nghi ngờ tồn tại cho đến tận hôm qua 25/6, khi The Kop đủ điểm vô địch quốc gia lần đầu tiên sau 30 năm và vẫn đang tiếp tục lập những đỉnh cao chói lọi. Sự thay đổi đội hình có yếu tố then chốt thành công đó, nhưng còn đó những tác động khác mang tính vi tế hơn, những thay đổi về kỹ - chiến thuật tinh tế, về thái độ thi đấu, thuật khích lệ tinh thần...
Hãy cùng xem xét 10 lộ võ công giúp Klopp và Liverpool trấn áp quần hùng để oai phong bước lên ngôi minh chủ Ngoại hạng Anh sau khi đã xưng Vương tại châu Âu 12 tháng trước đó.
Ăn mừng... trận hoà 2-2
Thiên hạ đã cười sằng sặc và đem Klopp ra làm đề tài chế giễu. James McClean gọi ông là "tay cả thộn ngu ngốc" bởi một trận hoà 2-2 trên sân nhà trước đội chiếu dưới West Brom không đáng để ăn mừng. Nhưng họ không hiểu rằng, Klopp không ăn mừng vì một điểm, mà vì một điều mới mẻ.
Vài tuần trước đó, Klopp ngẩng mặt nhìn trời than vãn về sự cô độc mà ông cảm thấy trong trận thua 1-2 trước Crystal Palace. Nhiều CĐV Liverpool đã đứng dậy ra về khi trận đấu mới diễn ra đến phút 82. Nhưng ở trận hoà West Brom, khi Divock Origi đã ghi bàn san bằng tỷ số 2-2 phút thứ bù giờ thứ năm, Klopp vẫn nhìn thấy những khán đài hầu như kín chỗ trên sân Anfield.
Phớt lờ đám đông và tập trung vào chuyên môn không phải phong cách của Klopp. Ông luôn đặt trọng tâm vào mối quan hệ giữa công chúng và đội bóng. Khi ông thấy Anfield sợ hãi, ông nhảy bổ xuống sân vung tay múa chân, phát ra những âm thanh kim loại, và cả bốn phía của Anfield sẽ được kích động, tạo ra sự cuồng nhiệt làm sao mờ trăng lặn.
Sự trở lại của văn hoá Liverpool ngạo nghễ là vô giá. Khi đội nhà bị thủng lưới một bàn, cả đám đông lại gào lên những tiếng hú man rợ đòi một bàn đáp trả. "Đây là Anfield", hãy nhớ điều đó. Kể từ đầu mùa giải 2018-2019, Liverpool chỉ hai lần bị thủng lưới ở hai trận liên tiếp. Còn trong mùa giải đầu tiên của ông tại đây, điều này đã diễn ra 19 lần.
"Tôi thực sự muốn người hâm mộ hiểu được tầm quan trọng của họ với CLB ngay từ những ngày đầu nhận chức. Trong bóng đá, CĐV là cầu thủ thứ 12 và chúng ta cần phải tạo được mối quan hệ cộng sinh lành mạnh. Đừng hát tên tôi làm gì, bởi vì nó không cần thiết dù nghe thật khoái lỗ nhĩ, hãy hát những lời tụng ca CLB và cầu thủ khi chiến thắng", Klopp nói.
Đúng thế, những chiến thắng vang dội của "Lữ đoàn Đỏ" mang đậm dấu ấn của Klopp nhưng một phần lớn năng lượng để tạo ra chúng được lấy từ các khán đài, từ hàng vạn Liverpudlian. Đó mới là lý do tại sao Klopp ăn mừng một trận hoà, bởi nó góp phần tạo nên một Liverpool hùng mạnh hôm nay.
Siêu phẩm 75 triệu bảng (93 triệu USD)
Klopp không yêu thích thị trường chuyển nhượng tháng Giêng vì hàng ngon không bằng mùa Đông. Nhưng trường hợp của Virgil van Dijk thì khác. Trung vệ của Southampton đã buộc Liverpool chi 75 triệu bảng cộng phụ phí 15 triệu bảng - một mức giá kỷ lục thế giới cho một hậu vệ - vào tháng 1/2018.
Nhưng lợi ích của thương vụ này lại quá nhiều. Dưới thời Klopp, Liverpool để thủng lưới trung bình 1,2 bàn mỗi trận trước khi Van Dijk đến. Sau khi tậu hòn đá tảng người Hà Lan, tỷ lệ này giảm xuống mức 0,6 bàn mỗi trận.
"Tôi biết mọi người có thể nghĩ: 'Wow, 75 triệu bảng cho một hậu vệ nghe thật điên rồ', nhưng chúng tôi không tạo ra giá cả mà thị trường. Điều đầu tiên mà mọi CĐV nhà nên quên là con số 75 triệu bảng kia. Hãy nói về cầu thủ, và những gì anh ta mang lại", Klopp nói.
Đó là bản hợp đồng tháng Giêng đầu tiên và có thể duy nhất có ý nghĩa với Liverpool. Van Dijk là một hảo thủ toàn diện, không chỉ vì kỹ năng phòng ngự. Tư thế quen thuộc với cánh tay thả lỏng khi chỉ huy đồng đội bảo vệ khung thành có thể sẽ là hình mẫu cho một bức tượng của Van Dijk đặt bên ngoài Anfield trong một tương lai gần.
75 triệu bảng ư? Một món hời!
Người gác đền phải đáng tin
Sân Prenton Park, ngày 10 tháng 7 năm 2018. Loris Karius tung ra những cú sút đơn giản trong trận đấu giao hữu trước mùa giải giữa Liverpool và Tranmere. Sau đó anh có một cú đá phạt trực tiếp đem đến một bàn thắng.
Những người đã la ó Karius ở Kiev sáu tuần trước và sau đó tại Wirral sẽ thấy một hành động tàn độc của Klopp. Bất chấp sai lầm ở trận chung kết Champions League, Klopp vẫn muốn sử dụng thủ môn mà ông đã chiêu mộ từ Mainz vào mùa Hè 2017. Nhưng chỉ chín ngày sau trận giao hữu với Tranmere, Klopp đã lập một kỷ lục chuyển nhượng khi mua một thủ môn với giá 67 triệu bảng. "Nếu biết Alisson ngon lành như vậy, tôi sẽ trả gấp đôi", đó là lời của Klopp sau khi chứng kiến pha cứu thua xuất sắc vào phút cuối trước Napoli giúp Liverpool giành vé vượt qua vòng bảng của Champions League mà họ sẽ vô địch sau đó.
An toàn là trên hết, người trấn giữ khung thành phải đáng tin cậy, như Alisson.
Nước cờ Coutinho
Tiền đâu để Klopp mua một trung vệ và một thủ môn với giá "bom tấn" kể trên? Đơn giản là từ khoản 146 triệu bảng bán Philippe Coutinho cho Barcelona vào tháng 1/2018. Ban đầu tưởng như Klopp bán một viên ngọc để mua một túi đá, nhưng đó là quyết định lợi hại khôn cùng.
Bán Coutinho không chỉ đem lại khoản tiền lớn mà còn tạo thời cơ cho Klopp biến đổi đội hình và lối chơi của Liverpool. Trước đây, bóng đều qua chân Coutinho, một con đường cao tốc từ tuyến giữa đến khung thành đối phương. Nhưng nếu Coutinho bị phong toả, Liverpool sẽ bế tắc.
Sau khi bán Coutinho, sự lệ thuộc đó biến mất. Klopp đổi thành đội hình 4-3-3, và các biến thể 4-1-4-1 và 4-2-3-1. Khi Coutinho còn ở đó, Jordan Henderson là một trong hai tiền vệ lùi sâu. Sau khi Coutinho đến Camp Nou, Henderson chơi như số 8 - vị trí giúp anh thay đổi lối chơi cũng như đem lại cho anh một vị thế mới.
Ai nghĩ ra điều đó? Chỉ Klopp.
Những tiếng xì xào khiến anh hào nổi giận
Thật dễ dàng để quên rằng đã có lúc mọi thứ trở nên tồi tệ với Klopp. Mùa Đông 2016-2017 thật khó khăn khi Liverpool chỉ giành được 50% điểm số trong quãng 13 trận bởi những thất bại trước Bournemouth, Swansea, Hull và Leicester ở Ngoại hạng Anh; cùng những trận hòa trên sân nhà trước Plymouth ở FA Cup, và trận thua Southampton ở bán kết League Cup.
Đó là mùa giải đầy đủ đầu tiên của Klopp tại Anfield, và họ sắp mất vị trí thứ Tư vào tay Arsenal. Những lời xì xào đã vo ve khắp nơi và bay đến tai Klopp, rằng ông là kẻ yếu mềm kể từ thất bại thảm khốc cùng Borussia Dortmund trong trận chung kết Champions League với Bayern Munich. Chúng đã làm Klopp điên tiết.
Tiếp theo là khoảng thời gian ba tháng đầy căng thẳng, một yếu tố đã góp phần lớn trong việc tạo nên thành quả ngày nay của Liverpool. Tám chiến thắng trong 11 trận cuối cùng của mùa giải đã đem lại cho Liverpool tấm vé dự Champions League, với một điểm nhiều hơn Arsenal. Nhờ thế, những ngôi sao như Mohamed Salah hay Virgil van Dijk đã gật đầu về Liverpool.
Và những lời xì xào đã bị lãng quên từ lâu.
Edwards lo việc kinh doanh
Trên thị trường chuyển nhượng, mua được cầu thủ theo tỷ lệ một nổ, một xịt đã là thành công ở mức khá, tức 50%. Nhưng Giám đốc Thể thao Michael Edwards của Liverpool đạt mức thành công lên tới 90%.
Để bù cho hàng lỗi Loris Karius đã có những Joel Matip, Sadio Mane, Gini Wijnaldum, Mo Salah và Andrew Robertson. Khi mua hớ một Dominic Solanke, thì đã có sự an ủi từ Virgil van Dijk, Alex Oxlade-Chamberlain, Fabinho và Alisson.
Bản danh sách mua đã ấn tượng, nhưng việc bán có lời cũng ấn tượng chẳng kém. Ông đã bán Jordon Ibe (một bàn và ba kiến tạo trong 41 trận) cho Bournemouth với giá 15 triệu bảng (khoảng 18,6 triệu USD). Bán Joe Allen sắp hết hợp đồng cho Stoke với giá 13 triệu bảng. Bán Christian Benteke (ba bàn trong 23 trận cuối cùng) cho Crystal Palace với giá 27 triệu bảng.
Tiếp đến một Mamadou Sakho hỗn hào vô kỷ luật đem về 26 triệu bảng (Crystal Palace); Dominic Solanke (một bàn trong 27 trận) được Bournemouth trả giá 19 triệu bảng; thương binh lâu năm Daniel Ings cũng khiến Southampton mất 20 triệu bảng. Và cả cầu thủ trẻ Danny Ward với giá 12,5 triệu bảng cho Leicester
Ông cũng chèn một điều khoản thiên tài với việc bán Coutinho, có nghĩa là Barca sẽ phải trả một khoản phí 89 triệu bảng nếu muốn mua thêm bất kỳ cầu thủ nào của Liverpool. Kể từ đó, Barca không dám ngó đến một ngôi sao nào ở Anfield nữa.
Thần thiêng nhờ thuộc hạ
Klopp là người lãnh đạo và người truyền cảm hứng. Peter Krawietz làm phân tích. Nhưng Pep Lijnders mới là chuyên gia đào tạo. Khi Zeljko Buvac đột ngột thôi làm trợ lý HLV của Liverpool trước trận chung kết Champions League 2018 ở Kiev, đã có lo ngại rằng một phần của đội bóng của Klopp sẽ ra đi cùng nhân vật này.
Liverpool đã mất đi thứ mà Klopp gọi là "Bộ Não" và mối quan hệ làm việc 17 năm. Nhưng Lijnders xuất hiện không chỉ để lấp chỗ trống mà còn làm cải thiện đội bóng. Ở tuổi 36, bản lý lịch cực mờ nhạt nhưng ông là viên ngọc trong đá. Ngay cả Man Utd cũng muốn chiêu mộ.
Mức độ chi tiết của ông quả đáng kinh ngạc. Ngay cả trước trận bán kết lượt về với Barca ở mùa trước, Lijnders đã lên lịch đá giao hữu với một đội bóng có phong cách tương tự Ajax hoặc Tottenham, những đối thủ có thể sẽ gặp trong trận chung kết Champions League mùa trước.
Liverpool đánh bại Barca, sau đó chọn giao hữu với Benfica B sau cánh cửa đóng kín Trung tâm bóng đá Marbella để tránh ánh mắt soi mói. Liverpool giành chiến thắng 3-0, ghi bàn thắng sớm từ một quả treo bóng cho Sadio Mane từ bên trái. Bàn thắng này giống tình huống đem lại quả phạt đền sớm trong trận chung kết với Tottenham một cách kinh dị.
Nhưng không chỉ có Lijnders. Liverpool đã đưa Mona Nemmer, chuyên gia dinh dưỡng của Bayern Munich, và HLV thể hình Andreas Kornmayer về làm phụ tá cho Klopp. Họ thậm chí còn mang về HLV ném biên ở Thomas Gronnemark, điều khiến giang hồ lại cười rộ. Nhưng hãy xem tỷ lệ kiểm soát bóng 68,4% từ các quả ném biên để biết ai mới đáng cười. Trên khắp châu Âu, tỷ lệ này chỉ kém FC Midtjylland (70,2%) và cao hơn mức trung bình của Ngoại hạng Anh (49,2 %).
"Rock Heavy Metal" trở thành "Hỗn Loạn Có Tổ Chức"
Đừng chọc tức Klopp bằng cách ca ngợi thứ bóng đá Heavy Metal. Ông ghét cụm từ đó, thậm chí cả thuật ngữ Gegenpressing. Đúng là ông đã sử dụng những phong cách này tại Anfield, nhưng trong 12 tháng qua, Klopp đã thay đổi cách tiếp cận.
Liverpool thường thắng đội mạnh, thua đội yếu trong những ngày đầu. Một hàng phòng thủ run rẩy thường xuyên khiến họ không thể tiến xa, nhưng điều đó dần được cải thiện qua từng năm. Trong bốn mùa đầu tiên của Klopp, đội bóng đã lần lượt để thủng lưới 50, 42, 38 và 22 bàn tại Ngoại hạng Anh.
Khi đội hình phát triển, những màn trình diễn ấn tượng nhất của Liverpool chính là những đợt bủa vây ngắn. Trong hành trình tới trận chung kết Champions League 2018, họ đã ghi ba bàn trong 19 phút ở trận đấu với Man City và ba bàn trong 13 phút trước AS Roma.
Nhưng với việc bổ sung Fabinho, rock Heavy Metal trở nên hỗn loạn. "Chúng ta không thể chiến thắng chỉ với bóng đá tấn công, điều đó là không thể. Chúng ta cần phải được tổ chức và, mặt khác, bạn cần phải sáng tạo", Klopp nói vào cuối năm 2018.
Á quân Champions League và vị trí thứ hai Ngoại hạng Anh với 97 điểm mùa trước là không đủ cho Klopp. Vì vậy, ông đã thay đổi mọi thứ một lần nữa. Mùa này, lối chơi áp sát tầm cao được sử dụng ngày càng ít, nhưng chúng chặt chẽ hơn, uyển chuyển hơn. Tuyến phòng thủ dâng cao hơn đáng kể bởi Liverpool muốn gây áp lực với những quả phát bóng từ khung thành đối phương với luật lệ mới cho phép "thủ môn chuyền trong vòng cấm".
Họ không tấn công tám người mà vẫn dùng mũi đinh ba cũ với sự hỗ trợ từ hai bên cánh. Trent Alexander-Arnold và Andrew Robertson tạo ra phần lớn cơ hội của Liverpool. Về mặt chiến thuật, Klopp là người chủ động, không chỉ phản ứng.
Nhà quản lý bậc thầy
"Tôi sẽ là bạn của họ, không phải là bạn thân của họ. Nếu một cầu thủ tràn đầy động lực, sự tập trung, sẵn sàng và đam mê, tôi không gây khó khăn mà luôn chào đón", Klopp đã nói thế về mối quan hệ với các cầu thủ. Chế độ kỷ luật ở đây không quá nghiêm ngặt nhưng tràn đầy tính tự giác, trách nhiệm và niềm tin tưởng.
Mo Salah và Sadio Mane được phép tham dự giải thưởng Cầu thủ xuất sắc châu Phi 2017 đúng 24 tiếng trước khi Liverpool gặp Everton ở FA Cup. Salah được phép bay tới New York để ăn mừng sự kiện cá nhân ngay trước trận đấu quan trọng với Huddersfield mùa trước. Sau đó anh bay về và thi đấu đủ 90 phút.
Vào tháng 11/2019, Virgil van Dijk đã bỏ lỡ một buổi tập để gặp Hoàng gia Hà Lan. Đã chán bóng đá? Không. Anh còn chơi tốt hơn bao giờ hết. "Klopp biết chính xác làm thế nào để tận dụng tốt nhất của tôi, bằng cách chỉ trích", Van Dijk tiết lộ gần đây. "Khi báo đang thổi phồng tôi, cho dù mang tính tích cực, Klopp sẽ dìm chúng xuống, kèm theo một cái nháy mắt".
Tất cả mọi cầu thủ Liverpool đều biết HLV của họ rất tâm lý và biết cách truyền đạt nó. Ông cũng dành cho cầu thủ sự tôn trọng nếu họ nắm bắt được ý thức trách nhiệm.
Nghệ thuật sử dụng thất bại
Thất bại là là động lực phát triển cho Klopp và nó khiến thế giới không sụp đổ. "Có rất nhiều thứ liên quan đến tâm lý, đặc biệt là những thất bại lớn. Nếu bạn có tâm lý vững vàng, hãy nói: Đừng bao giờ bỏ cuộc. Nhưng trước đó bạn phải từ bỏ một hoặc hai lần để nhận ra rằng đó là cảm giác từ bỏ, vì vậy đừng làm điều đó một lần nữa. Đây là quá trình học tập", Klopp nói.
Klopp luôn để các cầu thủ của nếm thử hương vị của thất bại, và rồi họ sẽ biết cách tránh nó. Sau nỗi đau Kiev là vinh quang tại Madrid, và họ là đội bóng duy nhất trong kỷ nguyên hiện đại, vô địch một giải đấu ngay sau khi vừa thất bại tại đó.
Ông nói: "Chúng tôi đã có những khoảnh khắc khó khăn, khắc nghiệt. Chúng tôi đã thua trận chung kết lớn nhất của bóng đá thế giới. Nhưng điều đó khiến chúng tôi sẵn sàng giành chiến thắng vào lần tới. Và chúng tôi đã làm như thế vài lần".
Nó giống như vị trí Á quân mùa trước, một thất bại với kỷ lục 97 điểm, và biến nó thành động cơ vươn lên ở mùa này, với chức vô địch Ngoại hạng Anh đầu tiên. Sự thất vọng trong quá khứ của Liverpool làm cho sự thống trị không thể phủ nhận này trở nên ấn tượng hơn.
Trâm Anh (theo Sky Sports)