Carlos Alcaraz thể hiện bản lĩnh ở tuổi teen như Rafael Nadal, nhưng được HLV Juan Carlos Ferrero xây dựng lối chơi kiểu Roger Federer.
"Anh có quen với việc ở cạnh những tay vợt này không?", một phóng viên hỏi khi Carlos Alcaraz lần đầu dự Miami Open năm ngoái ở tuổi 17. "Tôi cố gắng thể hiện bản thân tốt nhất có thể, nhưng tôi thực sự ngạc nhiên khi ở cùng một địa điểm với họ", tay vợt Tây Ban Nha trả lời.
Alcaraz đi từ vị trí 132 lên 11 ATP sau chưa đầy một năm. Ảnh: ATP
Alcaraz nhận vé đặc cách dự Miami Open năm ngoái và sớm khép lại trải nghiệm bằng thất bại ở vòng một, dưới tay Emil Ruusuvuori. Alcaraz khi ấy đứng thứ 132 ATP và nguyện vọng duy nhất là được thử sức với các đàn anh để học hỏi.
12 tháng sau, Alcaraz trở thành tay vợt trẻ nhất vô địch Miami Open và trẻ thứ ba vô địch Masters 1000. Chức vô địch thứ hai của Alcaraz mùa này, sau Rio Open – nơi anh lập kỷ lục người trẻ nhất đoạt ATP 500. Tháng 7/2021, tay vợt sinh ở Murcia đoạt Croatia Open, trở thành người trẻ nhất vô địch ATP Tour kể từ Kei Nishikori năm 2008.
"Không từ ngữ nào diễn đạt được cảm xúc của tôi lúc này", Alcaraz nói khi cầm trên tay danh hiệu Miami Open. "Tôi có một đội ngũ không thể tin được ở bên cạnh, có gia đình, bạn bè... Tôi thực sự hạnh phúc".
Trên đường vô địch Miami Open, Alcaraz đã hạ những đối thủ sừng sỏ mà một năm trước anh còn mơ được tập cùng họ, như Marin Cilic và Stefanos Tsitsipas. Thành công của Alcaraz phần lớn nhờ định hướng của cha anh – cựu tay vợt trong top 40 ATP, và HLV Juan Carlos Ferrero – cựu vô địch Roland Garros và cựu số một thế giới.
Ferrero kịp bay tới Miami vài giờ trước trận chung kết lớn đầu tiên trong sự nghiệp của học trò, sau khi phải ở lại Tây Ban Nha lo tang lễ cho cha ông. Sự có mặt của HLV 42 tuổi giúp Alcaraz vững tâm lý ở nhiều thời điểm quan trọng, như khi bị Casper Ruud dẫn 3-0 đầu set một.
"Juan Carlos kể cho tôi rất nhiều chuyện", Alcaraz tâm sự về người thầy đồng hương. "Tôi ngưỡng mộ những gì ông ấy chỉ bảo tôi, những thứ tôi chưa từng trải qua. Ông ấy có thể giúp tôi tránh những sai lầm mà ông ấy từng mắc phải ở độ tuổi này".
Trước khi Alcaraz vô địch Miami Open năm nay, Novak Djokovic là người trẻ nhất đăng quang ở tuổi 19 năm 2007. Ảnh: ATP
Alcaraz chưa thua sau bốn trận chung kết đã chơi, gồm ATP Finals NextGen năm ngoái. Bên cạnh tài năng, anh thể hiện bản lĩnh của tay vợt già trước tuổi ở khả năng điều tiết tốc độ, ngắt nhịp thi đấu của đối thủ và tận dụng cơ hội. Alcaraz cứu 21 trong 25 break-point đối mặt và thắng ba trong bốn loạt tie-break ở Miami Open.
Đỉnh cao của Ferrero ở Roland Garros 2003 là thứ Alcaraz nhắm đến, trên mặt sân sở trường. "Tôi muốn trở thành số một thế giới và như vậy cần phải vô địch Grand Slam", Alcaraz bày tỏ khi dự ATP Finals NextGen tháng 11/2021. "Tôi sẽ tập trung vào mục tiêu đó và làm việc chăm chỉ vì nó".
Thắng 18 trong 20 trận từ đầu năm giúp Alcaraz đứng thứ 11 thế giới và chỉ kém 29 điểm so với top 10, khi ATP cập nhật bảng điểm tuần này. Tay vợt 18 tuổi chỉ thua Matteo Berrettini sau năm set ở vòng ba Australia Mở rộng, và thua Rafael Nadal sau ba set ở bán kết BNP Paribas Open. Trong cả hai thất bại đó, Alcaraz đều khiến các đàn anh bở hơi tai.
Thành công của Alcaraz không bất ngờ với một số đồng nghiệp. Trước Australia Mở rộng, Nadal nói: "Khi bạn có tất cả tiềm năng và chăm chỉ như Carlos Alcaraz, rất khó để hứng chịu những kết quả tệ. Cậu bé sẽ chiến đấu cho những danh hiệu lớn nhất và cơ hội sẽ tăng dần lên qua mỗi giải".
"Tôi đồng ý với nhận định của Rafa", HLV Ferrero nói. "Tiềm năng của Carlos rất lớn. Những gì cậu ấy cần là đi đúng hướng, trong nhiều năm tới". Chủ nhân sáu danh hiệu ATP, Pablo Carreno Busta – đối tác tập luyện thường xuyên của Alcaraz – cũng cảnh báo các đối thủ về sự nguy hiểm của đàn em. Anh nói: "Carlos đang tạo ra những kết quả thực sự tuyệt vời. Nhưng tôi cá với các bạn là cậu ấy còn có thể hay hơn nhiều lần nữa và sẽ hủy diệt các trận đấu".
Vài tháng sau nhận định của ba đồng hương, Alcaraz đã chứng minh họ nói đúng. Điều ngạc nhiên không phải ở kết quả, mà là cách giành chiến thắng của tay vợt sẽ tròn 19 tuổi vào 5/5 tới. Alcaraz thể hiện hình ảnh như một nhà vô địch ngay từ khi anh chưa vô địch, điều hiếm thấy ở các tay vợt tuổi teen. Sự toàn diện trong lối chơi, cả phòng ngự và tấn công, cũng là điều đặc biệt ở Alcaraz.
"Rất khó để so sánh bất kỳ ai với Roger Federer, nhưng nếu tôi phải nói một cái tên thì đó là Carlos Alcaraz", Ferrero nói về học trò đã theo ông ăn tập hai năm ở học viện Equelite – cách quê nhà Murcia của Alcaraz chỉ hơn một tiếng lái xe. "Chúng tôi tìm kiếm một tay vợt năng nổ, có thể làm bất cứ thứ gì trên sân. Roger là người giỏi nhất trong lịch sử về điều đó. Anh ấy có thể chơi ở bất kỳ bề mặt sân nào và theo bất kỳ kiểu nào. Tôi hướng đến điều này khi dẫn dắt Carlos".
Ferrero giúp Alcaraz hoàn thiện lối chơi và thắng cả bốn trận chung kết ATP. Ảnh: ATP
Phát biểu của Ferrero lý giải vì sao Alcaraz vô địch cả sân đất nện và sân cứng chỉ trong sáu tuần qua. Anh trước đó cũng đoạt danh hiệu ATP đầu tay ở giải đất nện Croatia Open, rồi vô địch ATP Finals NextGen ở sân cứng. Ở cận tuổi 19, Alcaraz có tốc độ, sức rướn, sự bền bỉ, tấn công mạnh mẽ bằng cả thuận tay và trái tay, và giao bóng ổn. "Chúng tôi muốn Carlos xây nên một bức tường hoàn hảo mà trong đó không viên gạch nào bị lỗi", Ferrero ví von cách học trò tạo dựng lối chơi.
Alcaraz có điểm tương đồng với "Big 3" là chiều cao trong khoảng từ 1,85 – 1,87m. Chiều cao này, cùng cân nặng 78kg, cho phép anh di chuyển thanh thoát, chơi đa dạng khắp mặt sân. Ở chung kết Miami Open, Alcaraz khiến Ruud không thể dự đoán các tình huống phòng ngự sau nhiều lần vung vợt bất ngờ để đổi hướng tấn công hoặc đánh bóng ngắn, bỏ nhỏ.
Thể lực của Alcaraz được chăm sóc tỉ mỉ bởi đội ngũ bốn người, gồm Juan Moreno, HLV thể dục Alberto Lledo, HLV thể chất Sergio Hernandez và bác sĩ Juanjo Lopez. Alcaraz cũng nhận được sự chăm sóc tận tình từ các chuyên gia ở Murcia mỗi lần trở lại nơi này tập hồi phục.
"Chúng tôi chăm sóc mọi chi tiết để tạo nên một tay vợt chuyên nghiệp, từ lúc Carlos thức dậy tới khi cậu ấy đi ngủ", Moreno tiết lộ. "Chúng tôi không chỉ chăm sóc mà còn giáo dục Carlos suốt quá trình hồi phục. Cậu ấy có kiến thức tốt về vấn đề này và điều đó giúp ích rất nhiều trong việc tránh và chữa chấn thương".
Alcaraz đã vô địch ba cấp độ giải đấu ATP nhưng chưa ai dám chắc anh sẽ giành Grand Slam và vị trí số một thế giới. Điều chắc chắn duy nhất là Alcaraz đang đi đúng hướng, tái hiện một phần hình ảnh thống trị mà Nadal từng thể hiện hai thập kỷ trước. Tay vợt 18 tuổi cũng có khả năng tạo những đột phá lớn hơn Nadal, như việc vô địch giải Masters 1000 mà đàn anh đồng hương đã thua năm trận chung kết.
Diễn biến chung kết Miami Open 2022 giữa Carlos Alcaraz và Casper Ruud.
Vy Anh